Dấu hiệu, nguyên nhân suy giãn tĩnh mạch

1. Suy giãn tĩnh mạch ở chân là gì? 

Giãn tĩnh mạch chân (suy giảm tĩnh mạch chi dưới) là sự suy giảm chức năng đưa máu trở về tim của hệ thống tĩnh mạch nằm ở vùng chân. Do đó dẫn đến hiện tượng máu ứ đọng lại sẽ gây ra những biến đổi về huyết động và biến dạng tổ chức mô xung quanh.

Khi bị giãn tĩnh mạch chân, chúng ta có thể quan sát được hiện tượng mạch máu nổi rõ trên bề mặt da giãn lớn, phình to và đau nhức khi chạm vào.

2. Nguyên nhân gây suy giãn tĩnh mạch ở chân

Máu được vận chuyển từ các bộ phận của cơ thể về tim bằng hệ thống tĩnh mạch, trong đó có những van một chiều giúp ngăn máu trào ngược.

Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau như di truyền, tuổi tác, nghề nghiệp mà các van này có thể bị suy yếu hoặc hư hại. Dẫn đến ứ đọng máu trong tĩnh mạch, làm tăng áp lực và gây giãn nở, uốn cong các tĩnh mạch dưới da

3. Yếu tố làm tăng nguy cơ suy giãn tĩnh mạch

Bệnh suy giãn tĩnh mạch chân là bệnh lý phổ biến ở cả nam và nữ, trong đó nữ giới chiếm 70% các trường hợp. Các yếu tố nguy cơ gây suy giãn tĩnh mạch bao gồm:

  • Thói quen sinh hoạt và làm việc: thường gặp ở người phải đứng hay ngồi một chỗ lâu, ít vận động khiến cho máu hạn chế lưu thông. Từ đó gia tăng áp lực cho các tĩnh mạch ở chân và dẫn đến tổn thương các van tĩnh mạch.
  • Phụ nữ mang thai: sự phát triển nhanh chóng về kích thước của thai nhi trong 3 tháng cuối của thai kỳ có thể đè ép vào hệ thống tĩnh mạch chi dưới, ngăn cản máu trở về tim và ứ đọng lại gây suy giãn tĩnh mạch chân.
  • Tuổi tác: suy giãn tĩnh mạch chân thường gặp ở người già do sự suy yếu, lão hóa gây giảm tính đàn hồi của thành mạch.
  • Béo phì: do trọng lượng cơ thể quá lớn gây gia tăng áp lực cho hệ thống tĩnh mạch chi dưới.
  • Chế độ ăn uống không hợp lý: ăn nhiều dầu mỡ, ít chất xơ và vitamin gây ra tổn thương thành mạch máu như xơ vữa động mạch, tĩnh mạch làm cản trở sự tuần hoàn máu trong cơ thể dẫn đến suy giãn tĩnh mạch chân.
  • Giãn tĩnh mạch bẩm sinh: thường phát hiện từ khi còn nhỏ do sự khiếm khuyết bẩm sinh của van tĩnh mạch chân.

4. Các giai đoạn phát triển của suy giảm tĩnh mạch

Tùy theo kích thước của tổn thương, các ảnh hưởng về huyết động và cấu trúc chi dưới mà bệnh suy giãn tĩnh mạch chân được chia thành 6 giai đoạn khác nhau:

  • Giai đoạn 1 (C1): đây là giai đoạn đầu tiên và nhẹ nhất của bệnh với các tổn thương giãn tĩnh mạch hình mạng nhện hay mạng lưới.
  • Giai đoạn 2 (C2): kích thước của một tĩnh mạch chân dưới da bị giãn trên 3mm.
  • Giai đoạn 3 (C3): chân có giãn tĩnh mạch bắt đầu bị phù cứng do máu bị ứ trệ nhiều. Triệu chứng phù sẽ rõ hơn vào buổi chiều, sau khi người bệnh đứng hoặc ngồi lâu.
  • Giai đoạn 4 (C4): có sự biến đổi cấu trúc da và mô dưới da như thay đổi màu sắc (đỏ thẫm hoặc xanh tím), người bệnh hay bị tê bì cẳng chân và bàn chân.
  • Giai đoạn 5 (C5): xuất hiện các vết loét có thể tự lành trong vài tuần nhưng thường xuyên tái phát
  • Giai đoạn 6 (C6): các tổn thương loét trên da không thể lành có thể ăn sâu vào tổ chức cơ bên dưới hoặc gây hoại tử lan rộng ra xung quanh.

5. Dấu hiệu suy giãn tĩnh mạch

Suy giãn tĩnh mạch chi dưới ở giai đoạn sớm thường có các biểu hiện mơ hồ khiến người bệnh ít khi để ý đến.Tuy nhiên, một số người bệnh có thể cảm thấy:

  • Tức nặng chân.
  • Giày dép bị chật hơn bình thường.
  • Tê bì, chuột rút chân vào ban đêm.
  • Vùng da chân xuất hiện những mạch máu nhỏ khoảng 1mm, màu tím hoặc đỏ.
  • Phù quanh mắt cá chân, cẳng chân nếu bệnh ở giai đoạn tiến triển.
  • Các búi giãn tĩnh mạch tăng về kích thước, nổi phồng dưới da gây đau nhức khi chạm vào.

6. Biến chứng nguy hiểm 

Nếu để suy giãn tĩnh mạch chân tiến triển mà không điều trị có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm và khó chịu cho người bệnh:

  • Cơn đau nhức, nặng mỏi, tê cứng vùng chân nặng dần theo thời gian, nhất là khi đi lại hoặc ngồi quá lâu.
  • Các tĩnh mạch giãn lớn quá mức gây vỡ khiến chảy máu và hình thành mảng bầm lớn ở chân.
  • Viêm tắc tĩnh mạch sâu dẫn đến hình thành cục máu đông và có thể gây tắc các động mạch chính làm thiếu máu, hoại tử đầu chi.
  • Nhiễm trùng vết loét của suy tĩnh mạch mạn tính do sự bội nhiễm của vi khuẩn.

7. Biện pháp phòng ngừa

Bạn có thể phòng ngừa bệnh suy giãn tĩnh mạch bằng một số biện pháp đơn giản tại nhà như:

  • Hạn chế đứng hoặc ngồi bất động trong một thời gian dài.
  • Duy trì cân nặng hợp lý.
  • Thường xuyên tập luyện thể dục thể thao để tăng cường sức mạnh cơ bắp.
  • Bổ sung hàng ngày các Vitamin giúp tăng sức bền thành mạch.
  • Đến bác sĩ sớm để thăm khám khi phát hiện các triệu chứng nghi ngờ suy giãn tĩnh mạch chân.