Con bạn đang ho, sổ mũi? Bạn băn khoăn không biết đó chỉ là cảm lạnh thông thường hay là dấu hiệu của một đợt nhiễm khuẩn đường hô hấp nghiêm trọng. Là cha mẹ, không gì lo lắng hơn khi thấy con mình ốm. Đặc biệt, các bệnh về đường hô hấp ở trẻ nhỏ rất phổ biến và có thể diễn biến nhanh chóng hơn. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo nhiễm khuẩn đường hô hấp ở trẻ em là vô cùng quan trọng, giúp cha mẹ kịp thời đưa con đi khám và điều trị, tránh những biến chứng đáng tiếc.
Với kinh nghiệm dày dặn trong việc cung cấp thông tin y tế chuẩn xác và dễ hiểu, tôi sẽ giúp bạn “giải mã” 7 dấu hiệu cảnh báo mà mọi phụ huynh cần biết. Hãy cùng tìm hiểu ngay nhé.
1. Sốt Cao Bất Thường Hoặc Kéo Dài
Sốt là phản ứng tự nhiên của cơ thể để chống lại nhiễm trùng. Tuy nhiên, ở trẻ em, sốt cao hoặc sốt kéo dài có thể là dấu hiệu của nhiễm khuẩn đường hô hấp nghiêm trọng:
- Sốt cao trên 38.5°C (đặc biệt ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 3 tháng tuổi).
- Sốt không hạ hoặc hạ rất ít sau khi dùng thuốc hạ sốt.
- Sốt kéo dài trên 2-3 ngày mà không rõ nguyên nhân.
Mẹo nhỏ: Hãy theo dõi nhiệt độ của con thường xuyên và ghi lại nếu có thể, điều này sẽ rất hữu ích khi bạn đưa con đi khám bác sĩ.
2. Ho Khan, Ho Đờm, Ho Kéo Dài
Ho là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của các bệnh hô hấp, nhưng không phải tiếng ho nào cũng giống nhau:
- Ho khan, ho rũ rượi từng cơn: Có thể gợi ý viêm thanh quản, viêm đường hô hấp trên.
- Ho có đờm xanh, vàng đặc: Thường là dấu hiệu của nhiễm khuẩn ở đường hô hấp dưới như viêm phế quản, viêm phổi. Đờm có thể khó được tống ra ngoài ở trẻ nhỏ.
- Ho kéo dài: Một cơn ho bình thường thường kéo dài vài ngày. Nếu con ho dai dẳng trên 1 tuần mà không có dấu hiệu thuyên giảm, thậm chí nặng hơn vào ban đêm, đó là lúc bạn cần đưa con đi khám.
- Ho ông ổng, ho gà: Những tiếng ho này rất đặc trưng và báo hiệu tình trạng nghiêm trọng, cần được cấp cứu ngay.
3. Khó Thở, Thở Khò Khè, Thở Bất Thường
Đây là dấu hiệu cảnh báo quan trọng nhất mà cha mẹ cần đặc biệt chú ý, vì nó liên quan trực tiếp đến khả năng hô hấp của bé.
- Thở nhanh hơn bình thường: Hãy đếm nhịp thở của con khi bé đang ngủ hoặc nghỉ ngơi. Nếu nhịp thở tăng đáng kể so với lứa tuổi (ví dụ: trẻ dưới 2 tháng > 60 lần/phút; 2-12 tháng > 50 lần/phút; 1-5 tuổi > 40 lần/phút), cần đưa con đi khám ngay.
- Thở co kéo lồng ngực: Khi con thở, bạn thấy phần hõm ức, hõm cổ, hoặc kẽ liên sườn bị lõm vào. Đây là dấu hiệu của việc bé đang phải gắng sức để hít thở.
- Thở khò khè, rít lên: Âm thanh này có thể do đường thở bị hẹp, tắc nghẽn, thường gặp trong hen suyễn, viêm tiểu phế quản.
- Cánh mũi phập phồng: Đây cũng là một biểu hiện của việc bé đang cố gắng hít thở.
- Trẻ tím tái: Môi, đầu ngón tay, ngón chân tím tái là dấu hiệu cực kỳ nguy hiểm, cho thấy bé thiếu oxy trầm trọng, cần cấp cứu ngay lập tức.
4. Bỏ Bú, Bỏ Ăn, Hay Nôn Trớ
Trẻ bị bệnh thường biếng ăn, nhưng nếu con bạn:
- Bỏ bú hoàn toàn (đặc biệt ở trẻ sơ sinh, bú kém là dấu hiệu rất đáng lo ngại).
- Bỏ ăn, biếng ăn nghiêm trọng, không chịu uống nước.
- Nôn trớ liên tục sau khi ăn/uống, có thể do ho quá nhiều hoặc tình trạng nhiễm trùng ảnh hưởng đến đường tiêu hóa.
Điều này có thể dẫn đến mất nước và suy dinh dưỡng, làm bệnh nặng hơn.
5. Mệt Mỏi, Lờ Đờ, Ngủ Li bì
Trẻ em vốn hiếu động. Nếu bạn thấy con có những thay đổi bất thường về mức độ hoạt động:
- Mệt mỏi, lờ đờ, kém linh hoạt.
- Ngủ li bì, khó đánh thức.
- Không muốn chơi, không muốn tương tác.
- Dễ cáu kỉnh, quấy khóc liên tục mà không rõ lý do.
Đây có thể là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng đã ảnh hưởng đến toàn thân, hoặc bé đang khó chịu, mệt mỏi quá mức.
6. Quấy Khóc Liên Tục, Khó Dỗ Dành
Trẻ em chưa thể nói rõ cảm giác của mình, vì vậy tiếng khóc là cách bé thể hiện sự khó chịu. Nếu con bạn:
- Quấy khóc liên tục, kéo dài, không thể dỗ dành.
- Khóc thét, khóc bất thường.
- Hay giật mình, khó ngủ.
Đây có thể là dấu hiệu bé đang rất đau, khó chịu, hoặc thậm chí là có biến chứng thần kinh do nhiễm trùng.
7. Dấu Hiệu Mất Nước
Nhiễm khuẩn đường hô hấp, đặc biệt khi kèm sốt và nôn trớ, dễ dẫn đến mất nước. Hãy chú ý các dấu hiệu sau:
- Mắt trũng, môi khô, da khô.
- Tiểu ít hơn bình thường (ít tã ướt đối với trẻ nhỏ).
- Khóc không có nước mắt.
- Thóp lõm (ở trẻ sơ sinh).
Mất nước có thể khiến tình trạng bệnh nặng hơn rất nhiều.
Kết Luận
Nhiễm khuẩn đường hô hấp ở trẻ em có thể diễn biến rất nhanh, đặc biệt ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Việc cha mẹ chủ động nhận biết sớm 7 dấu hiệu cảnh báo trên là chìa khóa vàng để bảo vệ sức khỏe của con. Đừng chần chừ hay tự ý điều trị tại nhà nếu con có bất kỳ dấu hiệu nghiêm trọng nào kể trên. Hãy tin tưởng vào bác sĩ và đưa con đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám, chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời. Sức khỏe của con là điều quý giá nhất, hãy luôn là những người cha mẹ thông thái và biết lắng nghe tín hiệu từ cơ thể bé nhé!