Tri thức
Sỏi thận và những thói quen “nuôi sỏi” mỗi ngày
Sỏi thận và những thói quen “nuôi sỏi” mỗi ngày
Sỏi thận là tình trạng khoáng chất trong nước tiểu kết tinh tạo thành sỏi, có thể gây đau lưng, buồn nôn, tiểu ra máu hoặc tắc đường tiểu.
Nhiều thói quen hằng ngày như uống ít nước, ăn mặn, nhịn tiểu, ít vận động hay sử dụng vitamin liều cao có thể “nuôi sỏi” âm thầm, khiến bệnh tiến triển và dễ tái phát.
Hiểu rõ nguyên nhân và điều chỉnh thói quen sinh hoạt là cách hiệu quả để phòng ngừa sỏi thận, giảm nguy cơ biến chứng và duy trì sức khỏe thận lâu dài.
Nguyên nhân hình thành sỏi thận
• Uống ít nước: Nước tiểu đặc làm khoáng chất dễ kết tinh, tạo sỏi.
• Ăn mặn hoặc nhiều đạm: Tăng đào thải canxi và axit uric, thúc đẩy hình thành sỏi.
• Nhịn tiểu lâu: Làm ứ nước tiểu, tăng nguy cơ tinh thể hóa khoáng chất.
• Dùng quá liều vitamin hoặc thuốc bổ: Vitamin C dư thừa chuyển hóa thành oxalat, nguyên nhân tạo sỏi.
• Ít vận động: Giảm lưu thông máu và trao đổi chất, tăng nguy cơ hình thành sỏi.
Dấu hiệu cảnh báo sỏi thận
• Đau lưng hoặc hông: Nhói hoặc âm ỉ, lan xuống bụng dưới hoặc bẹn.
• Nước tiểu đục hoặc lẫn máu: Do tinh thể sỏi di chuyển.
• Buồn tiểu liên tục, tiểu rát: Cảm giác khó chịu khi đi tiểu.
• Mệt mỏi, nôn hoặc buồn nôn: Xuất hiện khi sỏi lớn hoặc tắc đường tiểu.
Tìm hiểu: Sỏi tiết niệu – Rối loạn di truyền
Thói quen hằng ngày cần thay đổi
• Uống đủ nước mỗi ngày (2–2,5 lít).
• Hạn chế muối và thực phẩm giàu oxalat như rau bina, sô cô la.
• Ăn nhiều trái cây chứa citrate (cam, chanh) để giảm nguy cơ kết tinh khoáng chất.
• Tránh nhịn tiểu và tăng vận động nhẹ nhàng, đi bộ hoặc tập thể dục thường xuyên.
Điều trị và theo dõi y tế
• Khám bác sĩ chuyên khoa tiết niệu để xác định kích thước và vị trí sỏi.
• Sử dụng thuốc tan sỏi hoặc can thiệp ngoại khoa nếu cần, theo chỉ định.
• Kiểm tra định kỳ bằng siêu âm hoặc xét nghiệm nước tiểu để theo dõi tiến triển.
• Tránh tự dùng thuốc hoặc thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc.
Lời khuyên
Phòng ngừa sỏi thận dễ hơn điều trị. Duy trì thói quen uống đủ nước, ăn uống cân bằng, vận động đều và kiểm tra sức khỏe định kỳ là cách tốt nhất để bảo vệ thận, giảm nguy cơ tái phát và duy trì sức khỏe lâu dài.
