Tri thức
Cách sơ cứu người đột quỵ: Làm gì để cứu sống kịp thời?
Giới thiệu
Đột quỵ là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu tại Việt Nam. Mỗi phút trôi qua, não người bệnh mất hàng triệu tế bào. Vì vậy, biết cách sơ cứu cho người đột quỵ đúng cách có thể giúp giảm tỷ lệ tử vong và di chứng sau này.
Dấu hiệu nhận biết người bị đột quỵ
Nhận biết sớm là chìa khóa sống còn. Hãy nhớ quy tắc FAST để kiểm tra nhanh:
• F (Face): Khuôn mặt bị xệ một bên, không cười được.
• A (Arm): Tay yếu, không thể nâng lên đều hai bên.
• S (Speech): Nói ngọng, nói đớ, không rõ tiếng.
• T (Time): Thời gian vàng – Hãy gọi cấp cứu ngay (115) nếu thấy các dấu hiệu trên.
Ngoài ra, người bị đột quỵ còn có thể:
• Choáng váng, chóng mặt, mất thăng bằng.
• Mờ mắt hoặc mất thị lực một bên.
• Đau đầu dữ dội, buồn nôn, nôn ói.
Cách sơ cứu người đột quỵ đúng cách
1. Giữ bình tĩnh và gọi cấp cứu ngay
• Gọi 115 hoặc đưa người bệnh đến bệnh viện gần nhất có khoa đột quỵ.
• Khi chờ xe cấp cứu, không nên di chuyển mạnh người bệnh.
2. Đặt người bệnh nằm nghiêng an toàn
• Nằm nghiêng sang một bên để tránh sặc đờm, nôn.
• Giữ đầu và vai hơi cao, giúp máu lưu thông dễ hơn.
3. Nới lỏng quần áo, giúp bệnh nhân thở dễ
• Mở cúc áo, tháo cà vạt, thắt lưng nếu có.
• Giữ không gian thông thoáng, tránh tụ tập đông người xung quanh.
4. Theo dõi nhịp thở và mạch
• Nếu người bệnh ngừng thở hoặc tim ngừng đập, cần hô hấp nhân tạo (CPR) nếu bạn biết cách.
• Nếu không, hãy chờ nhân viên y tế đến.
5. Không làm những điều sau
Không cho người bệnh ăn uống, uống thuốc, hoặc xoa bóp.
Không cố di chuyển người bệnh khi họ đang yếu liệt.
Không cạo gió, giác hơi, hay chích kim – việc này có thể làm tình trạng tệ hơn.
Tìm hiểu thêm hướng dẫn sơ cứu người đột quỵ từ Bộ Y tế tại: https://suckhoedoisong.vn/
Thời gian vàng để sơ cứu người đột quỵ
Thời gian là yếu tố quyết định sống còn.
• Trong 3–4,5 giờ đầu kể từ khi khởi phát, nếu bệnh nhân được điều trị kịp thời (thuốc tiêu huyết khối, can thiệp mạch não) thì khả năng hồi phục rất cao.
• Sau 6 giờ, tế bào não chết dần, khả năng cứu chữa giảm mạnh.
Vì vậy, đừng chần chừ – hãy gọi cấp cứu ngay khi nghi ngờ đột quỵ.
Cách phòng ngừa đột quỵ tái phát
• Kiểm soát huyết áp, tiểu đường, mỡ máu.
• Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia.
• Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày.
• Ăn nhiều rau xanh, trái cây, hạn chế đồ chiên dầu.
• Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm nguy cơ.
Kết luận
Sơ cứu cho người đột quỵ đúng cách có thể cứu sống người thân ngay trong những phút sinh tử.
Hãy nhớ: “Phát hiện sớm – gọi cấp cứu nhanh – sơ cứu đúng cách”
Chỉ cần vài phút xử lý chính xác, bạn có thể giúp người bị đột quỵ giữ lại sự sống và hạn chế di chứng lâu dài.
